Ποιο είναι το ορθοδοντικά σωστό στόμα;
Τάξη Ι. Το χαρακτηριστικό σημείο που ελέγχουμε είναι η θέση των δύο πρώτων γομφίων (επάνω και κάτω) και η μεταξύ τους σχέση. Εξετάζοντας τη σύγκλειση των δοντιών, βλέπουμε ότι κανονικά θα πρέπει ο επάνω πρώτος γομφίος να κλείνει λίγο πιο πίσω από τον κάτω πρώτο γομφίο. Δημιουργούνται έτσι οι κατάλληλες συνθήκες ώστε και τα πιο μπροστά επάνω δόντια να κλείνουν μεταξύ των κάτω δοντιών. Τα δε πρόσθια δόντια θα πρέπει να βρίσκονται σε τέτοια σχέση, ώστε οι επάνω τομείς να καλύπτουν καθ' ύψος και οριζοντίως κατά ένα χιλιοστό τους κάτω τομείς. Τέλος τα δόντια σε κάθε γνάθο θα πρέπει να σχηματίζουν ένα αρμονικό τόξο που να συγκλίνει με το αντίστοιχο τόξο της άλλης γνάθου.
Οι ορθοδοντικές ανωμαλίες διαχωρίζονται αρχικά σε κατηγορίες (τάξεις) συγκρινόμενες με το φυσιολογικό, που ανταποκρίνεται στην τάξη Ι.
Τάξη ΙΙ: Σε αυτού του τύπου την ορθοδοντική ανωμαλία, ο κάτω μόνιμος γομφίος κλείνει σε περισσότερο οπίσθια θέση σε σχέση με τον επάνω.
Τάξη ΙΙΙ: Σε αυτόν τον τύπο, ο κάτω γομφίος κλείνει σε περισσότερο πρόσθια θέση σε σχέση με τη φυσιολογική (της Τάξης Ι).
Οι διάφορες ορθοδοντικές ανωμαλίες μπορούν να οφείλονται είτε σε σκελετικό πρόβλημα (δυσανάλογη ανάπτυξη των γνάθων) είτε σε οδοντικής φύσεως πρόβλημα.
Τι βλέπω στο στόμα που θα με οδηγήσει σε ορθοδοντική θεραπεία;
Συνήθως, αυτό που μπορούμε να δούμε στο στόμα και θα μας οδηγήσει στην αναζήτηση ορθοδοντικής θεραπείας, είναι κάποιο ή κάποια στραβά δόντια ή ακόμη και μια ιδιαίτερα έντονη δυσαρμονία στο κλείσιμο των δοντιών. Ως ασθενείς, εξετάζουμε κατά βάση την εμφάνιση των δοντιών, παρότι δε θα πρέπει να παραβλέπουμε τη λειτουργική σημασία που έχει η σωστή τοποθέτηση των δοντιών μας στις γνάθους. Τα συνηθέστερα προβλήματα για τα οποία αναζητούμε ορθοδοντική λύση είναι:
Συνωστισμός δοντιών: Αποτελεί ένα πολύ συχνά εμφανιζόμενο πρόβλημα. Χαρακτηρίζεται από το "στρίμωγμα" των δοντιών μεταξύ τους και την αλληλοκάλυψη τους.
Αραιοδοντία: Η αντίθετη εικόνα από αυτή του συνωστισμού, καθώς δημιουργούνται κενά μεταξύ των δοντιών.
Έκτοπα δόντια: Σχετίζεται με τη λανθασμένη ανατολή των δοντιών σε θέσεις μη φυσιολογικές, όπως συμβαίνει συχνά σε κυνόδοντες της άνω γνάθου, που προβάλλουν περισσότερο προς το χείλος ή αντίθετα προς την υπερώα.
Δόντια που δεν ανατέλλουν: Ορισμένες φορές ένα ή περισσότερα δόντια μπορεί να έχουν μπλοκάρει κατά την ανατολή τους και να μην "κατεβαίνουν" φυσιολογικά στο στόμα, αλλά να παραμένουν μέσα στο οστό.
Σταυροειδής σύγκλειση: Φυσιολογικά τα επάνω δόντια κλείνουν εξωτερικά των κάτω δοντιών. Όταν αυτό δε συμβαίνει, είτε σε μεμονωμένο δόντι είτε σε περισσότερα μιλούμε για τη σταυροειδή σύγκλειση.
Μεγάλη οριζόντια πρόταξη: Τα επάνω δόντια φαίνονται να "πετάνε" πολύ μπροστά από τα κάτω δόντια, δημιουργώντας ένα χάσμα μεταξύ των επάνω και των κάτω δοντιών όταν δαγκώνουμε.
Υπερσύγκλειση - Βαθιά δήξη: Τα επάνω δόντια καλύπτουν κατά το δάγκωμα τα κάτω δόντια σε μεγαλύτερο βαθμό από το φυσιολογικό, κάτι που μπορεί να δημιουργήσει περισσότερα ορθοδοντικά και περιοδοντικά προβλήματα στο μέλλον.
Ανεωγμένη δήξη: Κυρίως στην πρόσθια περιοχή, εμφανίζεται ένα μικρό ή μεγαλύτερο κατακόρυφο χάσμα, και τα δόντια δεν έρχονται καθόλου σε επαφή μεταξύ τους κατά το κλείσιμο των δοντιών.
Ελλείποντα δόντια: Δεν είναι σπάνιο να υπάρχει εκ γενετής κάποια έλλειψη ενός ή περισσότερων δοντιών. Ιδιαίτερα συχνά παρατηρείται η έλλειψη πλάγιων τομέων στην άνω γνάθο ή η έλλειψη κάποιου προγομφίου. Στις περιπτώσεις αυτές είτε παραμένει στο στόμα το παιδικό δόντι, είτε δημιουργείται ένα κενό, για το οποίο συνήθως αναζητούμε ορθοδοντική λύση σε συνδυασμό με προσθετική.
Εξετάζοντας το προφίλ μας:
Το κάτω σαγόνι φαίνεται να προβάλλει εμπρός: Σχετίζεται με σκελετικό πρόβλημα στην ανάπτυξη των γνάθων και οφείλεται είτε στην ασύμμετρα υπέρμετρη ανάπτυξη της κάτω γνάθου είτε στη μειωμένη ανάπτυξη της επάνω ή ακόμη και σε συνδυασμό αυτών, δίνοντας τη χαρακτηριστική εικόνα ενός έντονα προτεταμένου πηγουνιού.
Το επάνω σαγόνι φαίνεται να προβάλλει εμπρός: Σχετίζεται και εδώ με σκελετικό πρόβλημα ανάπτυξης, με την κάτω γνάθο να βρίσκεται σε οπίσθια θέση ή και την άνω να προβάλλει περισσότερο εμπρός.
Ορθοδοντικές συσκευές που επεμβαίνουν στην ανάπτυξη των γνάθων
Εφόσον ο ορθοδοντικός μας ασθενής είναι στην κατάλληλη ηλικία και δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη η ανάπτυξή του, υπάρχουν ειδικές συσκευές που επεμβαίνουν στην ανάπτυξη των οστών. Τέτοιες συσκευές είναι:
το HYRAX, που χρησιμοποιείται για τη διεύρυνση της άνω γνάθου
το HERBST, που χρησιμοποιείται για τη διόρθωση των ανωμαλιών τάξης ΙΙ που οφείλονται σε μειωμένη ανάπτυξη της κάτω γνάθου.
Εξωστοματικές συσκευές που συνδυάζονται με τις παραπάνω ενδοστοματικές συσκευές και χρησιμοποιούνται για τη διόρθωση ορθογναθικών ανωμαλιών τάξης ΙΙ και τάξης ΙΙΙ.
Στην κατηγορία αυτή εντάσσεται και η χρήση ειδικών ελαστικών που μπορεί να φοράει ο ασθενής προσαρμόζοντάς τα στις ενδοστοματικές συσκευές και βοηθούν στην αλλαγή της σχέσης των δύο γνάθων (ελαστικά ΙΙης και ΙΙΙης τάξης).
Τρόποι ορθοδοντικής θεραπείας
Κινητές ορθοδοντικές συσκευές: Τα λεγόμενα "μασελάκια", που αποτελούνται από μια ακρυλική βάση πάνω στην οποία προσαρμόζονται μικρές συσκευές και σύρματα που θα εξυπηρετήσουν τις ορθοδοντικές ανάγκες του ασθενή.
Ορθοδοντικά brackets:Είναι τα κλασικά "σιδεράκια", όπως είναι ευρέως γνωστά. Μικρά μεταλλικά ή κεραμικά εξαρτήματα κολλώνται επάνω στα δόντια και με χρήση διαφόρων συρμάτων, οδηγούμε τα δόντια στις επιθυμητές θέσεις.
Νάρθηκες Invisalign αόρατης ορθοδοντικής: Μια σειρά διαφανών ναρθήκων που τους φοράει ο ασθενής και με πολλή άνεση και χωρίς να επηρεαστεί καθόλου η καθημερινότητά του, μπορεί να προχωρήσει στην ορθοδοντική του θεραπεία.
